Μονάδα Iατρικής Εντομολογίας

Προσωπικό

Η βασική ερευνητική ομάδα της Μονάδας Ιατρικής Εντομολογίας αποτελείται από τους:

Πατσουλά Ελένη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παρασιτολογίας και Εντομολογίας της Δημόσιας Υγείας του Τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, με ερευνητικό αντικείμενο στους παράγοντες που ενοχοποιούνται για παρασιτικά και τροπικά νοσήματα, την εργαστηριακή διερεύνηση περιστατικών ελονοσίας με σύγχρονες μεθόδους, τη μελέτη του πληθυσμού των αρθροπόδων και κυρίως των κουνουπιών στην Ελλάδα καθώς και των νοσημάτων που μεταδίδονται με διαβιβαστές. Η Δρ. Πατσουλά Ελένη είναι η Επιστημονικά Υπεύθυνη των Μονάδων Εργαστηριακής επιτήρησης παρασιτικών και τροπικών λοιμώξεων και Ιατρικής Εντομολογίας

Σταυρούλα Μπελερή, βιολόγος-εντομολόγος (ΕΤΕΠ), κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στη Δημόσια Υγεία της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας και Υποψήφια Διδάκτορας, του Τμήματος Ιατρικής, της Σχολής Επιστημών Υγείας, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Έχει ενεργή συμμετοχή στο ερευνητικό, εργαστηριακό και εκπαιδευτικό έργο. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται σε θέματα Ιατρικής Εντομολογίας, και αφορούν Αρθρόποδα ιατρικού ενδιαφέροντος καθώς και τα μεταδιδόμενα εξ αυτών νοσήματα, με ιδιαίτερη έμφαση στη μελέτη των κουνουπιών.

Νικόλαος Τέγος, Βιολόγος (ΕΔΙΠ), διδάκτορας του ΕΚΠΑ (Ιατρική), με ερευνητικά ενδιαφέρονται που περιλαμβάνουν την εφαρμογή μοριακών πρωτοκόλλων στη μελέτη παράσιτων και εντόμων ιατρικού ενδιαφέροντος, ελονοσίας και διερεύνηση νοσημάτων που μεταδίδονται με διαβιβαστές. Συμμετέχει ενεργά στο διδακτικό, και λοιπό εργαστηριακό και ερευνητικό έργο. Είναι άριστος γνώστης των απαιτήσεων του διεθνούς προτύπου ΕΛΟΤ EN ISO 15189:2012 και υπεύθυνος ποιότητας του Κ.Α. Ελονοσίας.

Η Μονάδα Ιατρικής Εντομολογίας

αποτελεί φυσική συνέχεια του Εργαστηρίου Ιατρικής Εντομολογίας που λειτουργούσε στον Τομέα Παρασιτολογίας, Εντομολογίας και Τροπικών Νόσων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας μέχρι την ένταξή της στο Πα.Δ.Α. ως Τμήμα Πολιτικών Δημοσιας Υγείας το οποίο αποτελεί οιωνοί καθολικό διάδοχό της (Ν. 4610/2019, Μέρος Β, Κεφ. Α, Άρθρα; 57,58). Στη Μονάδα επιτελείται εργαστηριακό και ερευνητικό έργο που βασίζεται σε εντομολογικές μελέτες με στόχο την χαρτογράφηση και καταγραφή ειδών κουνουπιών ενδημικών και χωροκατακτητικών στον Ελλαδικό χώρο και τον έλεγχο παθογόνων παραγόντων που μεταδίδονται στον άνθρωπο από τα κουνούπια και άλλα αρθρόποδα ιατρικού ενδιαφέροντος. Φιλοξενείται μια μεγάλη συλλογή αρθροπόδων και κυρίως εντόμων ιατρικής σημασίας για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Επίσης στη Μονάδα γίνεται διερεύνηση παρασιτικών και ιογενών επιδημιών που προκαλούνται από διαβιβαστές-αρθρόποδα. Στη Μονάδα Ιατρικής Εντομολογίας, πραγματοποιούνται μορφολογικές ταυτοποιήσεις εντόμων ιατρικού ενδιαφέροντος βασιζόμενες σε κλείδες και μορφολογικούς χαρακτήρες ή με χρήση μοριακών εργαλείων, συλλογές εντόμων, εκτροφές από ανώριμα στάδια μέχρι το ενήλικο και ανίχνευση παθογόνων σε ομάδες κουνουπιών (ιός Δυτικού Νείλου, Δάγκειος, ZIKA, Chikungunya, USUTU) και άλλων αναδυόμενων στην Ευρώπη ιών. Επίσης υλοποιούνται ερευνητικές μελέτες πεδίου που αφορούν στην τοποθέτηση παγίδων ενηλίκων εντόμων και παγίδων ωοαπόθεσης καθώς και δειγματοληψίες υδάτων για συλλογή ανώριμων σταδίων. Τέλος, η Μονάδα παρέχει υπηρεσίες υγείας και συμβουλευτικής πάνω σε θέματα που αφορούν αρθρόποδα υγειονομικής σημασίας και νοσήματα που διαβιβάζονται μέσω αυτών.

Πρόσφατες δημοσιεύσεις

  1. Patsoula E, Beleri S, Tegos N, Mkrtsian R, Vakali A, Pervanidou D. Entomological Data and Detection of West Nile Virus in Mosquitoes in Greece (2014-2016), Before Disease Re-Emergence in 2017. Vector Borne Zoonotic Dis. 2020 Jan;20(1):60-70. doi: 10.1089/vbz.2018.2422. Epub 2019 Nov 11.
  2. Dougas G, Tsakris A, Beleri S, Patsoula E, Billinis C, Papaparaskevas J. Evidence of Brucella melitensis DNA in the Microbiome of Ctenocephalides felis from Pet Cats in Greece. Vector Borne Zoonotic Dis. 2020 Jan 6. doi: 10.1089/vbz.2019.2510.
  3. Beleri S, Chatzinikolaou S, Nearchou A, Patsoula E. Entomological Study of the Mosquito Fauna in the Regional Unit of Drama, Region of East Macedonia-Thrace, Greece (2015 to 2016). Vector Borne Zoonotic Dis. 2017 Sep;17(9):665-671. doi: 10.1089/vbz.2017.2113. Epub 2017 Aug 7.
  4. Patsoula E, Beleri S, Vakali A, Pervanidou D, Tegos N, Nearchou A, Daskalakis D, Mourelatos S, Hadjichristodoulou C. Records of Aedes albopictus (Skuse, 1894) (Diptera; Culicidae) and Culex tritaeniorhynchus (Diptera; Culicidae) Expansion in Areas in Mainland Greece and Islands. Vector Borne Zoonotic Dis. 2017 Mar;17(3):217-223. doi: 10.1089/vbz.2016.1974. Epub 2017 Jan 11.
  5. Patsoula E, Vakali A, Balatsos G, Pervanidou D, Beleri S, Tegos N, Baka A, Spanakos G, Georgakopoulou T, Tserkezou P, Van Bortel W, Zeller H, Menounos P, Kremastinou J, Hadjichristodoulou C. West Nile Virus Circulation in Mosquitoes in Greece (2010-2013). Biomed Res Int. 2016;2016:2450682. doi: 10.1155/2016/2450682. Epub 2016 May 12.
  6. Marka A, Diamantidis A, Papa A, Valiakos G, Chaintoutis SC, Doukas D, Tserkezou P, Giannakopoulos A, Papaspyropoulos K, Patsoula E, Badieritakis E, Baka A, Tseroni M, Pervanidou D, Papadopoulos NT, Koliopoulos G, Tontis D, Dovas CI, Billinis C, Tsakris A, Kremastinou J, Hadjichristodoulou C; Malwest Project, Vakalis N, Vassalou E, Zarzani S, Zounos A, Komata K, Balatsos G, Beleri S, Mpimpa A, Papavasilopoulos V, Rodis I, Spanakos G, Tegos N, Spyrou V, Dalabiras Z, Birtsas P, Athanasiou L, Papanastassopoulou M, Ioannou C, Athanasiou C, Gerofotis C, Papadopoulou E, Testa T, Tsakalidou O, Rachiotis G, Bitsolas N, Mamouris Z, Moutou K, Sarafidou T, Stamatis K, Sarri K, Tsiodras S, Georgakopoulou T, Detsis M, Mavrouli M, Stavropoulou A, Politi L, Mageira G, Christopoulou V, Diamantopoulou G, Spanakis N, Vrioni G, Piperaki ET, Mitsopoulou K, Kioulos I, Michaelakis A, Stathis I, Tselentis I, Psaroulaki A, Keramarou M, Chochlakis D, Photis Y, Konstantinou M, Manetos P, Tsobanoglou S, Mourelatos S, Antalis V, Pergantas P, Eleftheriou G. West Nile virus state of the art report of MALWEST Project. Int J Environ Res Public Health. 2013 Dec 2;10(12):6534-610. doi: 10.3390/ijerph10126534. Review.
  7. Patsoula E, Samanidou-Voyadjoglou A, Spanakos G, Kremastinou J, Nasioulas G, Vakalis NC. Molecular characterization of the Anopheles maculipennis complex during surveillance for the 2004 Olympic Games in Athens.Med Vet Entomol. 2007 Mar;21(1):36-43.
  8. Patsoula E, Samanidou-Voyadjoglou A, Spanakos G, Kremastinou J, Nasioulas G, Vakalis NC. Molecular and morphological characterization of Aedes albopictus in northwestern Greece and differentiation from Aedes cretinus and Aedes aegypti. J MedEntomol. 2006 Jan;43(1):40-54.
  9. Vakalis N, Spanakos G, Patsoula E, Vamvakopoulos NC. Improved detection of Dirofilaria repens DNA by direct polymerase chain reaction. ParasitolInt. 1999 Aug;48(2):145-50.

Συνεργασίες σε Εθνικό και Διεθνές επίπεδο

Η Μονάδα Ιατρικής Εντομολογίας συνεργάζεται στενά με τον Ε.Ο.Δ.Υ.(Γραφείο Νοσημάτων που μεταδίδονται με διαβιβαστές) για την υλοποίηση του ετήσιου Εθνικού προγράμματος Εντομολογικής επιτήρησης, το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, τις Περιφέρεις, τις Περιφερειακές Ενότητες και Δήμους της χώρας στα πλαίσια προγραμμάτων επιτήρησης κουνουπιών και αρθροπόδων υγειονομικής σημασίας, καθώς και με τα Πανεπιστημιακά ιδρύματα όλης της χώρας, και άλλους φορείς σε θέματα που επιτηρεί εργαστηριακά (ιός του Δυτικού Νείλου, νοσήματα που μεταδίδονται με διαβιβαστές). Επιπρόσθετα το επιστημονικό προσωπικό μετέχει σε Ειδικές Επιτροπές και Ομάδες εργασίας των Υπουργείων Υγείας και του ΕΟΔΥ.

Σε Διεθνές επίπεδο, συνεργάζεται με τον Π.Ο.Υ. (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) και το ECDC (European Center for Diseases Control) και μετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα συνεργασίας (ΑΙΜ-COST, Αedes invasive mosquitoes Cooperation Science Technology), και πολλά άλλα. Επιπλέον, αποτελεί μέλος της Ομάδας Εργαστηρίων της Μικροβιολογίας της Δημόσιας Υγείας (Consortium), τα οποία συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης της Μικροβιολογίας της Δημόσιας Υγείας (European Public Health Microbiology, EUPHEM fellowship) με χρηματοδότηση του  Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (European Center for Disease Control and Prevention, ECDC) εκπαιδεύοντας Έλληνες και Ευρωπαίους υποτρόφους (EUPHEM fellows) στο πλαίσιο της διετούς  τους συμμετοχής στο εν λόγω πρόγραμμα.

Εγκαταστάσεις

Η Μονάδα Ιατρικής Εντομολογίας του Εργαστηρίου Επιτήρησης Λοιμωδών Νοσημάτων (ΕΕΛΝΟ) στεγάζεται σε ειδικό άρτια εξοπλισμένο εργαστηριακό χώρο στο κτήριο Ζ4 καθώς και στο μοναδικό εξειδικευμένο για εκτροφές αρθροπόδων υγειονομικής σημασίας στην Ελλάδα εντομοτροφείο του Τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας της Πανεπιστημιούπολης Αθηνών.