Αντικείμενο Μονάδας

Η Μονάδα Eργαστηριακής Eπιτήρησης Τροφιμογενών Νοσημάτων του Εργαστηρίου Επιτήρησης Λοιμωδών Νοσημάτων» (Laboratory for the Surveillance of Infectious Diseases) του Τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής λειτουργεί ως το μοναδικό υπεύθυνο εξειδικευμένο κέντρο στην Ελλάδα  το οποίο  διαθέτει την κατάλληλη τεχνογνωσία για την επιτήρηση των παθογόνων μικροβίων που προκαλούν τροφιμογενείς λοιμώξεις, όπως  Salmonella spp., Shigella spp., παθογόνα στελέχη Escherichia coli (vero-toxin E.coli, Entero-aggregattive E.coli, Entero-pathogenic E.coli, Entero-invasive E.coli, Entero-toxigenic Ε.coli), Listeria monocytogenes, Vibrio cholerae, Campylobacter spp. Οι βασικοί στόχοι της εργαστηριακής επιδημιολογικής επιτήρησης, δηλαδή της συνεχούς καταγραφής της συχνότητας των παθογόνων μικροβίων, καθώς και της σχετικής συχνότητας των διαφόρων κλώνων (όπως αυτός καθορίζεται από τις φαινοτυπικές/μοριακές τυποποιητικές μεθόδους που εφαρμόζονται), είναι η έγκαιρη αναγνώριση και διερεύνηση επιδημιών, π.χ. συρροή κρουσμάτων ενός συγκεκριμένου μικροβιακού κλώνου,  και η έγκαιρη προειδοποίηση για αλλαγές στη συχνότητα λοιμώξεων από συγκεκριμένα στελέχη παθογόνων μικροβίων ή την εμφάνιση νέων στελεχών ώστε να λαμβάνονται άμεσα τα κατάλληλα μέτρα. H εργαστηριακή επιτήρηση επιτυγχάνεται με τη διαδικασία της τυποποίησης (typing) των καλλιεργημάτων, δηλαδή της φαινοτυπικής ή/και γονοτυπικής ανάλυσής τους με σκοπό την παραγωγή και αναγνώριση “αποτυπώματος” (fingerprint) ειδικού για κάθε στέλεχος (strain) ή κλώνο (clone). ΟΙ μέθοδοι τυποποίησης  προτείνονται από τα αντίστοιχα Κοινοτικά εργαστήρια.

Εθνικό  Κέντρο Αναφοράς Σαλμονελλών-Σιγκελλών (ΕΚΑΣΣ)

Στη Μονάδα Eργαστηριακής Eπιτήρησης Τροφιμογενών Νοσημάτων εντάσσεται και λειτουργεί το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Σαλμονελλών, Σιγκελλών, δονακίων χολέρας (της πρώην Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας  σύμφωνα με το Π.Δ. 1233/1981 Άρθρο 4 και τον Ν. 4610/2019, Άρθρο 58, Παρ. 1 και τον Ν.4600/2019, Άρθρο 59, Παρ.1., περί αναγνώρισης των εργαστηρίων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (Ε.Σ.Δ.Υ.) ως Κέντρα Αναφοράς για συγκεκριμένα νοσήματα.) και αποτελεί φυσική συνέχεια του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς το οποίο  λειτουργούσε στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας μέχρι την ένταξή της στο Πα.Δ.Α. ως «Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας» το οποίο αποτελεί οιωνοί καθολικό διάδοχό της (Ν. 4610/2019, Μέρος Β, Κεφ. Α, Άρθρα  57,58).

Αποτελέσματα της εργαστηριακής επιτήρησης είναι διαθέσιμα στους ιστότοπους:

http://www.mednet.gr/whonet/

 https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2019/08/salmonellosi-2004-2018-gr.pdf

https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2019/08/sigkellosi-2004-2018-gr.pdf

Εκπαιδευτική δραστηριότητα

Η Μονάδα στοχεύει στο εκπαιδευτικό έργο σε προπτυχιακό επίπεδο, αλλά και σε μεταπτυχιακό, σε ιατρούς, βιοπαθολόγους, βιολόγους, τεχνολόγους ιατρικών εργαστηρίων και στους φοιτητές το ΠΜΣ Δημόσιας Υγείας ως προς την εργαστηριακή επιτήρηση της λοιμογόνων παραγόντων οι οποίοι προκαλούν τροφιμογενείς λοιμώξεις και για θέματα εργαστηριακής επιδημιολογικής διερεύνησης και διαχείρισης επιδημιών. Επιπρόσθετα, από το 2012, αποτελεί μέλος της Ελληνικής Ομάδας Εργαστηρίων της Μικροβιολογίας της Δημόσιας Υγείας (Consortium), τα οποία συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης της Μικροβιολογίας της Δημόσιας Υγείας (European Public Health Microbiology, EUPHEM fellowship) με χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (European Center for Disease Control and Prevention, ECDC) εκπαιδεύοντας Έλληνες και Ευρωπαίους υποτρόφους (EUPHEM fellows) στο πλαίσιο της διετούς  τους συμμετοχής στο εν λόγω πρόγραμμα. 

Βασικός στόχος της Μονάδας είναι και η εκτέλεση σχετικών με το αντικείμενο της,  ερευνητικών προγραμμάτων, η εκπόνηση  διπλωματικών και διδακτορικών διατριβών.

Τέλος, τα δεδομένα που προκύπτουν από την εργαστηριακή επιτήρηση τροφιμογενών μικροβίων αποτελούν βάση για αποφάσεις  σχετικά με παρεμβάσεις και στρατηγικές που αφορούν στην μικροβιολογική ποιότητα τροφίμων (νομοθεσίες, κατευθυντήριες οδηγίες σε επιχειρήσεις και κοινό, , ανάκληση τροφίμων κ.ά.).

Η Μονάδα Eργαστηριακής Eπιτήρησης Τροφιμογενών Νοσημάτων του  Εργαστηρίου Επιτήρησης Λοιμωδών Νοσημάτων» (Laboratory for the Surveillance of Infectious Diseases) του Τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής έχει ως αποστολή:

1. Την κάλυψη σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο διδακτικών και ερευνητικών αναγκών του Τμήματος και άλλων Τμημάτων και Σχολών του Πανεπιστημίου σε θέματα που εμπίπτουν στα γνωστικά αντικείμενα του εργαστηρίου και αποτελούν μέρος του προγράμματος σπουδών.
2. Την εκπαίδευση (θεωρητική και πρακτική άσκηση) ειδικευμένων επιστημόνων στα γνωστικά αντικείμενα της Μονάδας που καλύπτει το εργαστήριο όπως αυτά προσδιορίζονται στο άρθρο 6.1.
3. Τη συνεργασία κάθε μορφής με κέντρα ερευνών και ακαδημαϊκά ιδρύματα ημεδαπής και αλλοδαπής εφόσον οι στόχοι συμπίπτουν, συμβαδίζουν και αλληλοσυμπληρώνονται με εκείνους της Μονάδας.
4. Τη διοργάνωση επιστημονικών διαλέξεων, ημερίδων, σεμιναρίων, συμποσίων, συνεδρίων και άλλων επιστημονικών εκδηλώσεων, την πραγματοποίηση δημοσιεύσεων και εκδόσεων και την πρόσκληση Ελλήνων και ξένων αναγνωρισμένου κύρους επιστημόνων από τον αντίστοιχο επιστημονικό χώρο
5. Την παροχή υπηρεσιών σύμφωνα με το Π.Δ. 159/1984 (ΦΕΚ 53/τ.Α΄/27-4-1984): «Προϋποθέσεις παροχής υπηρεσιών από τα πανεπιστημιακά εργαστήρια σε ιδιώτες και κάθε νομικής μορφής οργανισμούς».
6. Την παροχή γνωμοδοτήσεων σε θέματα που άπτονται των γνωστικών αντικειμένων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
7. Την εργαστηριακή επιτήρηση παθογόνων τροφιμογενών μικροβίων, δηλαδή τη συλλογή, επεξεργασία, αποθήκευση και διάθεση δεδομένων που προκύπτουν από τη συνεχή καταγραφή της συχνότητας τους, καθώς και της σχετικής συχνότητας των διαφόρων κλώνων (όπως αυτός καθορίζεται από τις φαινοτυπικές/μοριακές τυποποιητικές μεθόδους που εφαρμόζονται).